Grote namen als Frédérique Spigt, Bob Fosko en aanstormend talent Meral Polat acteren én musiceren in ‘Ontspoord’, een muziektheaterstuk van theatergezelschap De Toneelmakerij.
Ontspoord is gebaseerd op het toneelstuk “The Trestle at Pope Lick Creek” dat geschreven is door de Amerikaanse Naomi Wallace. Dit stuk is wereldwijd opgevoerd en overladen met prestigieuze prijzen.
Aan de start van het stuk vraagt de grote ijzeren constructie op het podium direct de aandacht. Het is niet meteen duidelijk hoe het gebruikt zal gaan worden. Tijdens het stuk blijkt dat deze constructie meerdere percelen vertolkt. Het is groot en robuust als een spoorbrug, maar ook massief als een gevangenis en veilig als een huis. Daarachter is een groot wit scherm geplaatst.
Handschaduwen verschijnen.
Vrij plotseling beginnen de muzikanten te spelen en bevinden we ons in een dramatisch verhaal. Het is het jaar 1930 als een jongen in een klein stadje in Amerika in de gevangenis zit. Hij wil niet praten. Het enige wat hij zegt is : “Ja, ik heb haar vermoord”. Het volgende moment rent hij vrolijk met een meisje over het toneel. Westernmuziek met doordringende rauwe zangstemmen voert de sfeer nog verder op.
In eerste instantie verwart het net zoveel als dat het fascineert. Gaandeweg wordt duidelijk dat er in de voorstelling gebruik wordt gemaakt van flashbacks. Op een mooie manier wisselen heden en verleden elkaar af. Uiteindelijk krijgt het heden de overhand.
Dalton, een jongeman van 16 jaar, heeft het twee jaar oudere meisje Pace op school ontmoet. Pace is een opstandig meisje. Ze schreeuwt als ze praat, ze stampt als ze loopt. Ze zegt de dingen recht voor z’n raap. Ze vindt Dalton een lieve jongen en kijkt op hem neer. Toch wil ze dat hij mee doet aan haar gevaarlijke plan; over de spoorbrug rennen naar een aanstormende trein om net voordat de trein de spoorbrug op raast, de overkant te halen. Waarom? Om te bewijzen dat ze bestaan.
Dalton wil niet. Maar Pace is geen meisje om ‘nee’ tegen te zeggen. Tegen haar charme en wilskracht kan hij niet op. Een zwakte met fatale gevolgen. Ondanks de trieste afloop heeft Pace hetgeen waar ze naar streefde toch weten te verwezenlijken. Ze heeft bewezen dat ze bestaat.
Dalton belandt in de gevangenis voor moord. De zoon van de cipier van de gevangenis was ook bevriend met Pace en is omgekomen bij een zelfde actie waar Pace bij betrokken was. Hierdoor is de cipier erg begaan met Dalton. Hij wil dat Dalton zegt wat er werkelijk gebeurd is, zodat hij in aanmerking kan komen voor strafvermindering. Maar Dalton wil niet praten over wat er is gebeurd.
Ontspoord is een dramatisch verhaal met een romantisch tintje waarin de uitdaging in het leven wordt gezocht. ‘Leegte’, het woord valt keer op keer. Daltons moeder probeert de leegte weg te nemen door te zoeken naar nieuw levensonderhoud. Zijn vader geeft zich over aan de leegte door dag in dag uit al drinkend voor zich uit te staren. Daltons cipier rouwt om zijn zoon, die leuk was van buiten maar van binnen zo léég. “Hij wou dat ik hem vasthield.” Maar als hij zijn zoon dan in zijn armen nam, dan klemde hij zich vast aan niets. Pace probeert de leegte op te vullen met adrenaline, maar waar leidt dat haar naar toe?
Ontspoord is één groot spannend verhaal. Het zet aan tot denken over leegte, liefde, dood en het leven in het algemeen.
De regie is in handen van Liesbeth Coltof. Zij is regisseur en artistiek leider van de Toneelmakerij. Ze ontving verschillende nominaties en prijzen voor haar werk. In 1999 kreeg zij de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs voor haar oeuvre en haar betekenis voor het Nederlandse theater.
Linda Augustijn en Elly Lewin
Tags : de toneelmakerij, ontspoord
