Aan de bijzondere multi-exposure foto’s van Arnoud Lievers komt geen Photoshop te pas. Hij schiet puur op intuïtie tientallen fotorolletjes meerdere keren vol en weet dus nooit precies wat het resultaat zal worden. “Wat ik heel fijn vind aan het maken van multi-exposures is juist het gebrek aan controle. Waarschijnlijk heb ik al flink wat goede foto’s totaal verpest door er toch iets overheen te schieten.”
Hey Arnoud! Hoe ben je in aanraking gekomen met analoge multi-exposure fotografie?
Als klein jochie mocht ik soms wat foto’s maken met de Minolta van mijn vader. Ik kon het dan niet laten om alle knopjes in te drukken. Als de foto’s dan ontwikkeld terugkwamen, waren er soms meerdere foto’s over elkaar afgedrukt. Dat vonden mijn ouders helemaal niet erg, ze vonden het juist wel tof. Daar moest ik weer aan denken toen ik me zo’n twee jaar geleden op de fotografie heb gestort. Muziek maken, dat is een van de dingen die ik het liefst doe, maar dat doe ik altijd samen met anderen. Ik wilde ook graag iets creatiefs in mijn eentje kunnen doen. Toen ik een tijdje geleden de oude camera van mijn vader kreeg ging de rest eigenlijk vanzelf.
Heb je hier ook een opleiding voor gevolgd, of heb je jezelf alles aangeleerd? En is het vooral een hobby of is het ondertussen meer dan dat aan het worden?
Nee, ik heb hier geen opleiding voor gevolgd, dat past ook niet echt bij mij. Ik merk dat complete autonomie en creatief bezig zijn zonder de prestatiedwang van een opleiding voor mij het beste werkt. Maar het lijkt me wel tof om alle mogelijkheden en middelen van een kunstacademie tot mijn beschikking te hebben, ergens is dat een soort van grote speeltuin. Een hobby zou ik het nooit noemen, muziek maken ook niet trouwens. Dat klinkt toch een beetje alsof je maar een beetje tijd aan het doden bent, en zo voelt het voor mij niet. Er zit iets van een drang achter om dit te doen, al weet ik niet precies waarom.
Welke apparatuur gebruik je zoal?
Het begon dus met de Minolta XD-7 van mijn vader. Toen mijn oude CKV docent (meneer de Graaf van het Ulenhof College, u bent een held!) hoorde dat ik analoog aan het fotograferen was, kreeg ik van hem drie mooie Canon toestellen met wat lenzen. Een van de lenzen was een 85mm 1.8, die gebruik ik nog steeds. Verder heb ik nu een 50mm 1.4 en een 24mm 2.8 die ik veel gebruik, soms ook in combinatie met een macro converter. Verder heb ik ook een complete doka gebouwd. Dat is ook erg leuk om te doen, alhoewel ik mijn meeste foto’s digitaal laat printen omdat ik het matte papier mooier vind.
Hoe zie je werkproces eruit?
Voor de mensen die er niet bekend mee zijn: multi-exposure met analoge fotografie betekent dat je het filmpje in je camera meerdere malen belicht. Een soortgelijk effect kun je ook met Photoshop bereiken, maar dat is natuurlijk een compleet ander proces. Wat ik heel fijn vind aan het maken van multi-exposures is juist het gebrek aan controle. Het komt grotendeels aan op intuïtie. Ik noteer wel vaak een beetje wat er zoal op een rolletje staat. Wanneer er bijvoorbeeld buiten ijs ligt, dan schiet ik daar wat rolletjes mee vol. Die bewaar ik dan thuis in mijn koelkast en als ik later iets heb gevonden wat er wel bij past, dan schiet ik er nog wat foto’s overheen.
Ik ben dol op vuurtjes bouwen en dan die omhoogschietende vonken fotograferen. Op die manier vind ik eigenlijk altijd wel dingen die ik wil fotografen. Daar ga ik net zo lang mee door tot ik het gevoel krijg dat een rolletje wel klaar is. Vervolgens breng ik het rolletje naar Foto Willemz om het daar te laten ontwikkelen. Op het moment dat ik de foto’s dan terugkrijg sta ik echt met een enorme grijns op mijn smoel, alsof ik duizend krasloten tegelijk in mijn handen krijg gedrukt. Net als met krasloten is de kans klein dat je een keer flink wint, maar als dat dan gebeurt is dat een geweldig gevoel.
Waarschijnlijk heb ik al flink wat goede foto’s totaal verpest door er toch iets overheen te schieten. Dat maakt me niet echt uit, ik heb veel liever één of twee toffe foto’s dan een hele reeks plaatjes die al eens op een vergelijkbare manier zijn gemaakt. Deze manier van werken voelt het meest ‘eigen’ en dat is voor mij het belangrijkste.
Waar haal je zoal inspiratie vandaan voor je foto’s?
Vooral uit de natuur. Volgens mij heb ik een soort verlangen in me om op te gaan in de natuur. Als ik schrijf worden dingen al snel wat somber, maar als ik foto’s maak moet het juist allemaal vol, extatisch en levendig. Ik vind het ook wel mooi aan fotografie dat je alleen de realiteit hebt om mee te werken. Met mijn foto’s probeer ik misschien wel een beetje te bewijzen hoe extatisch en vol de werkelijkheid wel niet is. Als ik dat kan vastleggen op een stukje film is het toch wat meer tastbaar dan een boel eentjes en nulletjes op een geheugenkaartje.
Wanneer ben je tevreden met een foto?
Ik moet er zelf door geraakt worden, het moet iets in mij losmaken en gewoon goed voelen. Als anderen dat ook ervaren bij het zien van mijn foto’s, dan doet dat mij ook wel goed. Je kunt het wel een beetje vergelijken met vrienden die dezelfde muziek waarderen, het schept een soort van band. Als iemand anders hetzelfde gevoel bij mijn foto’s heeft als ikzelf, dan voelt dat ergens als een soort van thuiskomen.
Werk je ook in opdracht en is je werk te koop?
Ik heb weleens een albumhoes gemaakt in opdracht. Dat vind ik wel erg leuk om te doen, al moet er dan geen heel pakket aan eisen liggen waaraan het artwork moet voldoen. Tja, daar komt toch die sterke drang naar autonomie weer om de hoek kijken. Stuur gerust je muziek naar mij op als je om albumhoes verlegen zit, wie weet kunnen we wat voor elkaar betekenen. Mijn foto’s zijn trouwens ook te koop, alhoewel ik daar momenteel echt geen tijd aan besteed.
Heb je nog advies voor beginnende fotografen, of fotografen die graag analoog willen gaan werken of willen experimenteren met multi-exposure?
Doe vooral waar je je lekker bij voelt. Geef je eigen creativiteit de ruimte en ga je vooral niet bezighouden met waarom je iets niet zou doen. Probeer het gewoon en geniet er een beetje van terwijl je bezig bent. Als je merkt dat je afhankelijk wordt van de mening van anderen, dan gaat er ergens iets mis naar mijn idee.
Meer werk is te bekijken op www.arnoudlievers.nl. Neem ook een kijkje op zijn Instagram: @analogarnoud
Beelden: © Arnoud Lievers
Tags : analogarnoud, analoge fotografie Arnhem, Analoge fotografie interview, analoge multi-exposure, Analoge Multi-exposure fotografie, Arnoud Lievers Fotografie, foto's ontwikkelen Arnhem, Multi-exposure
