Terugblik op Sjostakovitsj

Geplaatst op 8 juni 2017 Door In Recensies, Uitgaan

Op vrijdag 19 mei konden jongeren weer op een laagdrempelige manier kennis maken met klassieke muziek. Dit werd mogelijk gemaakt door een unieke samenwerking tussen Jongerencentrum Willemeen en het Gelders Orkest. Door deze samenwerking kunnen jongeren tussen de 14 en 26 jaar voor een prikkie op een bijzondere manier kennismaken met klassieke muziek tijdens de ‘Blik op…’ concertreeks van het Gelders Orkest.

In het gloednieuwe gebouw van Musis werd op deze avond de 5e Symfonie van Sjostakovitsj uitgelegd en gespeeld. In een volle zaal (met veel jongeren!) werden we door dirigent Jules van Hessen meegenomen naar de tijd van Stalin, waarin de componist Sjostakovitsj een stuk voor Stalin had geschreven als eerbetoon. Of was het toch meer een parodie? Zelf was ik nog nooit bij een klassiek concert geweest, dus ik was enorm benieuwd wat mij te wachten stond.

Bij binnenkomst was het al behoorlijk druk in de nieuwe zaal van Musis, die er vooral strak en praktisch uitzag. Aangezien het een klassiek concert was hadden de meeste ouderen hun plekje al gevonden, maar ook grote groepen jongeren zaten al klaar. We mochten een eigen plekje uitkiezen waardoor we redelijk vooraan konden zitten en goed zicht hadden op het gehele orkest. Enkele leden van het orkest zaten alvast warm te spelen en de zaal liep langzaam vol toen op een gegeven moment de dirigent Jules van Hessen verscheen.

Blik op Sjostakovitsj 1

Uiteraard was er ook deze keer een broodrooster te winnen, iets dat ondertussen een geinige traditie aan het worden is bij de ‘Blik op…’ concerten van het Gelders Orkest. Na een korte introductie begon het eerste gedeelte van de avond. Pal boven het orkest hing net als tijdens vorige edities een groot projectiescherm waarop animaties voorbijkwamen die het verhaal van Van Hessen nog verder verduidelijkten.

Gedurende het eerste uur werd de 5e symfonie stapsgewijs en op humoristische en boeiende wijze uitgelegd door Van Hessen. Hierbij speelde het orkest specifieke stukjes en hierbij gaf maestro Jules op bezielende wijze uitleg. Op deze manier kon je goed horen hoe de verschillende instrumenten ook allemaal een eigen rol spelen in het stuk en kwam je te weten hoe deze symfonie precies in elkaar steekt en waar Sjostakovitsj inspiratie uit putte.

Een van de meest memorabele momenten van de avond vond ik het zogenoemde ‘muggenpoepje’, wat dus een vlekje was op de bladmuziek van het stuk. Dit ‘poepje’ zat namelijk op de plek op de bladmuziek waarop het tempo werd aangegeven. Hierdoor is het stuk volgens velen bijna twee keer te snel gespeeld, wat het orkest dus ook liet horen en waarbij de dirigent bijna een arm verrekte.

Na een uurtje was de gehele 5e symfonie van Sjostakovitsj doorgenomen en volgde een pauze waarin we een gratis wijntje of iets fris aangeboden kregen. Ook hadden de gelukkigen die een zogenaamde ‘golden ticket’ hadden gekocht de gelegenheid om tussen het orkest te zitten en het stuk vanaf het podium tussen de orkestleden te bewonderen.

Na de pauze werd het hele stuk in één keer gespeeld waarbij de animaties op de achtergrond wederom meedraaiden. Hierdoor was het gehele stuk gemakkelijk te volgen en herkende je direct de verschillende delen van de symfonie en de achterliggende bedoelingen en ideeën van de componist.

Ook waren alle leden van het orkest nu hun formele kostuums gekleed, wat in zijn geheel een leuk plaatje gaf. Na een goede vijftig minuten was het stuk gespeeld en met wat ook wel een rollercoaster van emoties genoemd mag worden heb ik met kippenvel zitten luisteren.

Blik op Sjostakovitsj 2

Na afloop werd er nog een groot applaus gegeven dat een paar minuten aanhield en ook absoluut op zijn plaats was. Van verschillende jongeren heb ik ook positieve reacties gehoord. Ik heb in ieder geval een boel opgestoken over de 5e symfonie van Sjostakovitsj. Hoe het stuk niet voor Stalin, maar stiekem voor het Russische volk is geschreven. Hoe Sjostakovitsj de stem van het volk wist te vertolken zonder Stalin op zijn lange tenen te trappen. Al met al vond ik het een super ervaring en kijk ik erg uit naar het volgende concert in de ‘Blik op’ reeks van Het Gelders Orkest!

 Tekst en foto’s: Sander de Geus

Tags : , , , , ,