Sinds 1 oktober 2021 is het voor volwassenen in Nederland toegestaan online te gokken bij bedrijven met een vergunning. Het toegenomen aantal gokreclames is je vast ook opgevallen. De meeste gokreclames zijn per 1 juli 2023 verboden, maar toch is een potje gokken sinds de legalisering vrij populair onder jongeren en jongvolwassenen. Eén op de vijf online gokkers is namelijk tussen de 18 en 23 jaar. Bij deze kwetsbare groep ligt problematisch gokgedrag en een gokverslaving dan ook sneller op de loer. Uit cijfers van de Kansspelautoriteit blijkt dat de gemiddelde online gokker zo’n 153 euro per maand verliest.
Maar ook onder de 18 jaar wordt er gegokt. Zo zien verslavingsdeskundigen steeds meer bezorgde ouders, verzorgers en familie voorbijkomen van jongeren die online gokken op school. Er gelden in Nederland uiteraard regels voor (online) casino’s om te voorkomen dat minderjarigen kunnen gokken. Als je je registreert bij een gokwebsite, dan moet je een paspoort of ID-kaart versturen om aan te tonen dat je meerderjarig bent. Toch weten jongeren het voor elkaar te krijgen om onder deze regels uit te komen, door bijvoorbeeld gebruik te maken van de account van iemand die wel meerderjarig is.
In de wet die online gokken mogelijk maakt, is juist afgesproken om jongvolwassenen zo veel mogelijk te beschermen, om een eventuele verslaving te voorkomen. Maar in de praktijk loopt het toch vaak behoorlijk anders en daar maken veel deskundigen en hulpverleners – maar ook ouders, vrienden en familie van gokkers – zich terecht zorgen om.
In dit artikel lees je meer over gokken, gokverslaving en kun je onze podcast rondom dit thema terugkijken.
Wat is gokken?
Je bent aan het gokken wanneer je een spel speelt met de kans om geld te winnen, maar ook met het risico je inzet te verliezen. Kennis of kunde speelt bij gokspelen geen rol. Je kunt met gokken niet goed of slecht spelen. Speelt kennis of kunde wel een rol, zoals bijvoorbeeld bij flipperen dan is het geen gokspel maar een behendigheidsspel.
De scheiding tussen gok- en behendigheidsspelen is niet helemaal absoluut. Er zijn gokspelen waarbij behendigheid wel een rol speelt, zoals bij poker.
Er zijn veel verschillende soorten kansspelen. De meest bekende hiervan zijn onder andere casinospellen zoals roulette, blackjack en gokautomaten. Er zijn nog meer kansspelen die je kunt spelen, zoals bingo, loterijen en sportweddenschappen zoals Toto. Wanneer je zo’n kansspel speelt, ben je dus aan het gokken.
Speeltips voor ‘veilig’ gokken
- Ga niet meteen geld inzetten als je je loon net hebt ontvangen. Betaal eerst al je rekeningen, zoals de huur en verzekeringen
- Gok alleen bij aanbieders met een vergunning. Weten wie dat zijn? Kijk in de kansspelwijzer
- Bepaal van tevoren hoeveel geld en tijd je kunt besteden aan gokken. Voordat je gaat gokken stel je dit in als goklimiet. Neem regelmatig een pauze en stop als dat geld op is of de tijd om. Pin of stort dus niet bij
- Uiteindelijk wint ‘het huis’ (de aanbieder) altijd. Weet dus dat je gemiddeld meer verliest dan wint. Stop daarom als je winst hebt
- Laat je niet beïnvloeden door reclames, promoties of bonussen
- Lees altijd de kleine lettertjes voordat je mee doet
- Leen nooit geld om mee te gokken. Gebruik dus ook geen creditcard, prepaid creditcard of crypto
- Winst of verlies wordt bijna altijd bepaald door toeval of kans. Niet door je inzicht of oefening. En al helemaal niet door bijgeloof
- Laat werk, studie en afspraken met anderen voorgaan boven deelname aan kansspelen
- Gok voor je plezier of voor de gezelligheid, en niet als je boos, verdrietig, eenzaam of verveeld bent. Of als je alcohol of andere genotsmiddelen gebruikt
Problematisch en risicovol gokgedrag en gokverslaving
Op zijn tijd een gokje wagen kan spannend en leuk zijn, maar het kan ook snel een andere wending nemen. Want gokken kan flink verslavend zijn. De Nederlandse Kansspelautoriteit kan nog niet veel zeggen over of het exacte aantal mensen met een gokverslaving is toegenomen sinds de legalisering van online gokken, maar het gaat om honderdduizenden personen. Sowieso schreven een stuk meer Nederlanders zich in bij een register waarmee ze zichzelf voor minimaal een half jaar uitsluiten van gokspelletjes op legale sites, het zogenaamde CRUKS register. Zo’n 120.000 mensen namen deze voorzorgsmaatregel al.
Een gokverslaving ontwikkelt zich geleidelijk. Je bent dus niet zomaar na één keer gokken verslaafd. Vaak ben je je er niet van bewust dat het gokken een gevaarlijk patroon begint aan te nemen. Risicovol gokgedrag begint met controleverlies. Ook kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden. Herken je jezelf in onderstaande punten? Wees dan alert.
Herken controleverlies rondom gokken
- Je verliest de controle over je speelgedrag.
- Je speelt steeds langer en vaker.
- Je legt jezelf grenzen op, maar houdt je er niet aan.
- Je legt je grenzen steeds een stukje verder.
- Je zet steeds meer geld in.
- Je speelt tóch nog even door.
- Je leent geld om te kunnen spelen want je wilt het verloren geld terugwinnen.
- Je denkt het geleende geld wel terug te betalen als je een keer goed wint.
Wat is een gokverslaving precies en is het eigenlijk wel een verslaving? En hoe herken je problematisch gokgedrag bij jezelf of een ander? De antwoorden op deze vragen zijn niet altijd makkelijk. Loket Kansspel legt het volgens verschillende benaderingen uit.
Volgens de DSM-5
Overmatig gokken staat in de DSM-5 opgenomen als gedragsstoornis (Gamble Disorder). De DSM-5 is de meest recente handleiding waar alle psychiatrische aandoeningen in staan beschreven. Dit handboek wordt wereldwijd door psychologen, psychiaters en andere zorgprofessionals gebruikt om mensen met psychische klachten, problemen en symptomen te diagnosticeren. Volgens de DSM-5 heb je een gokstoornis als je in een jaar tijd aan vier van de volgende punten voldoet:
- Je moet met steeds grotere bedragen gokken om een kick te krijgen.
- Je bent geërgerd of onrustig als je minder gokt of stopt.
- Je probeert soms minder te gokken of te stoppen, maar dat lukt niet.
- Je denkt bijna de hele dag door aan gokken. Of aan manieren om aan geld te komen.
- Je gokt als je je vervelend voelt. Bijvoorbeeld als je je angstig, depressief of schuldig voelt.
- Je gokt om verloren geld weer terug te winnen.
- Je liegt over het aantal uren dat je gokt of over de hoogte van het bedrag dat je verspeelt.
- Je zet je relatie, werk of opleiding op het spel om te kunnen gokken.
- Je vertrouwt op anderen om je aan geld te helpen of je gokschulden af te betalen.
Wat te doen als (online) gokken uit de hand (dreigt) te lopen
Uitsluiten bij spelaanbieder
Je hebt als speler meerdere mogelijkheden. Onder de Wet Koa moeten aanbieders spelers de optie geven om zichzelf tijdelijk uit te sluiten. Dit wordt vaak een time-out genoemd en je kunt vaak zelf een periode kiezen. Deze varieert van een dag tot enkele maanden of een half jaar. In sommige gevallen kun je ook een langere periode kiezen, of bijvoorbeeld aangeven tot welke datum de uitsluiting mag gelden. Je kunt zo’n time-out of tijdelijke uitsluiting niet terugdraaien. Naast deze tijdelijke uitsluiting, is het ook mogelijk om je account bij de online aanbieder geheel te sluiten, eventueel zonder dat je deze opnieuw kunt activeren. Al deze mogelijkheden gelden per aanbieder.
Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (CRUCKS)
Wil je tijdelijk of permanent helemaal niet meer kunnen spelen? Dan kun je kiezen voor uitsluiting via CRUKS. Dit Centraal Register Uitsluiting Kansspelen geldt voor alle legale aanbieders in Nederland en hier kun je jezelf voor een minimale periode van 6 maanden laten registreren.
Hulp bij problemen door gokken
Spelers met gokproblemen kunnen 24 uur per dag telefonisch of digitaal hulp krijgen via het Loket Kansspel. Hulpverleners van het Loket Kansspel bieden onder meer informatie over behandelingen bij gokproblemen. Ook familie en vrienden van spelers kunnen hier terecht voor informatie.
Hulp met gokproblemen in Arnhem
In Arnhem kun je contact opnemen met Stichting AGOG. Ook kun je met gokproblemen en/of een gokverslaving terecht bij IrisZorg.
Podcast over gokken en gokverslaving
Onlangs hebben we een speciale editie van Willemeen Podcast opgenomen met als thema gokken en verslaving, met als gastspreker de Arnhemse Feite Hofman. Feite was 23 jaar lang gokverslaafd. Sinds zijn stoppen werkt hij als voorlichter en hulpverlener juist ‘aan de andere kant’ van gokverslaving. Feite is bestuurslid van de Anonieme Gokkers Omgeving Gokkers (AGOG) en ervaringsdeskundige op het gebied van gokverslaving.
We spraken met Feite over (online) gokken, zijn verslaving, de gokindustrie, maar ook over hoe je omgaat met personen in je omgeving die problematisch gokgedrag vertonen of verslaafd zijn aan gamen en/of gokken.
Links & bronnen rondom gokken en gokverslaving
- https://www.pasopgamenengokken.nl/
- https://www.feitehofman.nl/
- https://www.agog.nl/
- https://kansspelautoriteit.nl/
- https://www.loketkansspel.nl/
- https://www.druglijn.be/drugs-abc/gokken
Tags : AGOG, Anonieme Gokkers Omgeving Gokkers, gokken, gokken Arnhem, gokken jongeren, gokproblemen, gokverslaving, hulp gokverslaving Arnhem, kansspelen
